تاثیر سطوح مختلف پودر کنگر فرنگی و ویتامین e بر عملکرد سیستم ایمنی جوجه های گوشتی

به منظور مطالعه سطوح مختلف گیاه کنگر فرنگی (آرتیشو) بر سیستم ایمنی جوجه های گوشتی، تعداد 300 قطعه جوجه یک روزه از سویه راس 308 با 4 تیمار، 5 تکرار در هر تیمار و 15 قطعه جوجه در هر تکرار و در قالب طرح کاملاً تصادفی مورد استفاده قرار گرفت. تیمارها شامل جیره کنترل، جیره کنترل مکمل شده با 5/1 درصد پودر کنگرفرنگی، جیره کنترل مکمل شده با 3 درصد پودر کنگرفرنگی و جیره کنترل مکمل شده با 300 میلی گرم ویتامین e در هر کیلوگرم خوراک بودند. جهت بررسی پاسخ سیستم ایمنی علیه srbc، در روزهای 35 و 42 روزگی (7 و 14 روز پس از تزریق محلول srbc) خون گیری انجام گردید و میزان تیتر آنتی بادی با روش هماگلوتیناسیون (ha) محاسبه شد. به علاوه، میزان آنتی بادی سرم خون علیه بیماری نیوکاسل در سنین 28 و 42 روزگی به روش ممانعت از هم آگلوتیناسیون (hi) تعیین شد. همچنین برای تعیین نسبت هتروفیل به لنفوسیت و شمار کل گلبول های سفید در روزهای 28 و 42 روزگی خون گیری انجام گردید. برای اندازه گیری پروتئین کل، آلبومین و گلوبولین موجود در خون در روزهای 21 و 42 دوره آزمایشی به تعداد 2 پرنده از هر تکرار خونگیری انجام شد. در پایان آزمایش، از هر تکرار 2 قطعه پرنده با وزن نزدیک به میانگین وزنی تیمار انتخاب و جهت بررسی اندام های لنفاوی کشتار شدند. نتایج حاصله در 28 روزگی نشان دهنده اختلاف معنی دار بین تیمارها در نسبت هتروفیل به لنفوسیت بود. در این رابطه بیشترین میزان نسبت هتروفیل به لنفوسیت در تیمار 3 درصد کنگرفرنگی مشاهده شد. شمار کل گلبول های سفید بین تیمارها در 42 روزگی معنی دار شد و بیشترین میزان آن مربوط به تیمار 5/1 درصد کنگرفرنگی و کمترین میزان کل گلبول های سفید مربوط به تیمار شاهد بود (05/0p<). نتایج تیتر آنتی بادی علیه ویروس نیوکاسل در 42 روزگی نشان دهنده اختلاف معنی داری بین تیمارها بود و بیشترین تیتر آنتی بادی مربوط به تیمار با 5/1 درصد کنگر فرنگی بود (05/0p<). همچنین تیتر آنتی بادی علیه srbc در 42 روزگی بین تیمارها اختلاف معنی داری داشت و بیشترین تیتر آنتی بادی مربوط به تیمار 3 درصد کنگرفرنگی بود (05/0p<). همچنین مطالعه سطوح پروتئین کل و آلبومین سرم خون نشان داد که در 21 روزگی بین تیمارها اختلاف معنی داری وجود دارد و در این رابطه بیشترین میزان مربوط به تیمار شاهد بود. در خصوص وزن اندام های لنفاوی اختلاف معنی داری بین تیمارها مشاهده نشد (05/0p>). به طور کلی این مطالعه نشان داد که کنگرفرنگی تاثیر مثبتی در بهبود فعالیت های ایمنی جوجه های گوشتی داشته لذا می تواند در تغذیه طیور استفاده شود.